IP Box tylko dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Co ją wyklucza?

Z IP Box można skorzystać przede wszystkim jeśli prowadzi się działalność gospodarczą. Co przesądza, a co wyklucza jej prowadzenie?

Podstawowym warunkiem skorzystania z IP Box jest prowadzenie działalności gospodarczej. Jeżeli wszystkie pozostałe warunki zostaną spełnione, ale dochodu nie można zakwalifikować do działalności gospodarczej, wtedy nie ma prawa do IP Box. Jakie więc należy spełniać warunki, aby dana działalność była uznana za działalność gospodarczą? Czy jej wymogi są w stanie spełnić np. samozatrudnieni programiści, aby w konsekwencji mogli skorzystać z IP Box?

Jak rozumieć działalność gospodarczą dla celów IP Box?

Dla działalności gospodarczej nie znajdziemy jednej wspólnej definicji. Każda ustawa zawiera jej odrębne określenia dla własnych celów.

W przypadku ulgi IP Box należy stosować definicję działalności gospodarczej z ustawy o PIT. Znajdziemy ją w art. 5a pkt 6, który mówi, że za działalność gospodarczą uważa się działalność (zarobkową – m.in. wytwórczą, czy usługową):

• prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat oraz 
• w sposób zorganizowany i ciągły, 

– z której przychody nie są zaliczane do innych źródeł.

Kiedy działalność nie będzie uznana za działalność gospodarczą?

Oprócz przesłanek wskazujących, co uważa się za działalność gospodarczą, są jeszcze przesłanki wskazujące, co ją wyklucza. Znajdziemy je w art. 5b ustawy o PIT, który wskazuje, że za działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie (z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych), ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2. czynności są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności
3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Sam wpis w CEIDG, jeśli łącznie są spełnione powyższe warunki – nie świadczy o prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o PIT.

Zauważmy, że dopiero łączne spełnienie powyższych warunków wyeliminuje prowadzenie działalności gospodarczej. Jeśli naszej działalności dotyczą jeden lub dwa powyższe punkty, to wciąż nasza działalność może mieć miano działalności gospodarczej wg ustawy o PIT. A w konsekwencji, możemy zastosować IP Box (oczywiście, jeśli spełniamy pozostałe kryteria IP Box).

Samozatrudniony programista a działalność gospodarcza w myśl IP Box

Aby stwierdzić, czy programista prowadzi działalność gospodarczą, należy rozpatrywać łącznie przesłanki nakazujące oraz wykluczające. Co oznacza, że jeśli nasza działalność spełnia warunki zaliczające, jak i wszystkie warunki wykluczające działalność gospodarczą – to nie możemy tego uznać, za wykonywanie działalności gospodarczej ani co za tym idzie –  skorzystać z IP Box.

W indywidualnej interpretacji podatkowej (sygn. 0111-KDIB1-1.4011.90.2021.2.ŚS) dyrektor KIS zakwestionował prawo do IP Box w następującej sytuacji: programista działa w ramach umowy ze współpracującymi firmami oraz przenosi na nie prawa autorskie. Praca ma charakter twórczy, a wytworzony przez niego program komputerowy podlega ochronie prawnej. Programista ten jest częścią zespołu programistów, który jest koordynowany przez Zleceniodawcę, a prace są wykonywane w miejscu i czasie wskazanym przez Klienta i pod jego kierownictwem. Ponadto odpowiedzialność za wykonanie zleconych zadań także leży po stronie Klienta – on jest obarczony ryzykiem gospodarczym.

Fiskus orzekł, że w takim przypadku spełnione są wszystkie warunki z definicji wykluczającej działalność gospodarczą, a zatem programista osiąga przychód z praw majątkowych, a nie z działalności gospodarczej. Więc nie może go rozliczyć w ramach IP Box, ale musi zastosować do nich skalę podatkową (17/32% podatku). Podobną sentencję można znaleźć w interpretacji 0112-KDIL2-1.4011.73.2019.2.KF.

Zapisy w umowie świadczące o działalności gospodarczej – wskazówki

Aby zmniejszyć ewentualne zarzuty ze strony organu skarbowego, że działalność gospodarcza jest rzeczywiście prowadzona, należy zawrzeć odpowiednie zapisy w umowie.

W zasadzie będą to, przeciwieństwa do przesłanek wykluczających, czyli z umowy powinno wynikać, że odpowiedzialność za ryzyko gospodarcze ponosi zleceniobiorca, to na wykonującym zadanie leży odpowiedzialność wobec osób trzecich, czy że przedsiębiorca nie będzie podporządkowany kierownictwu Zleceniodawcy, czyli np. nie będzie go obowiązywał regulamin, czy będzie miał swobodę co do sposobu wykonywania pracy. Przy czym swoboda nie oznacza tu całkowitej dowolności. W celu rozwiania wątpliwości można odnotować w umowie, że np. wykonujący prace jest zobowiązany do starannego działania, lojalności wobec Klienta, czy ma możliwość wyboru czasu i miejsca pracy.

Przy czym ważne jest aby zapisy w umowie miały odzwierciedlenie w rzeczywistości, a nie były tylko suchym teoretycznym zapisem.

Poznaj zalety księgowości online.

Jeśli chcesz mieć pewność, czy możesz skorzystać z IP Box, najlepiej wystąp o interpretację podatkową dla siebie.

Szukasz biura rachunkowego? Dowiedz się więcej.