Jak obliczyć dochód dla celów IP BOX?

Preferencja podatkowa IP Box daje prawo do 5% opodatkowania dochodów z tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej wytworzonych lub ulepszonych w ramach działalności badawczo-rozwojowej. Jak obliczyć dochód do opodatkowania dla Ip box, jakie koszty można uwzględnić?

Jak obliczyć dochód do opodatkowania w IP Box?

Zobaczmy, co nam mówi ustawa o PIT w zakresie obliczania dochodu w IP Box:

1.  “podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania”. 
2. “Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym”
3. “Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru ((a+b)*1,3)/a+b+c+d”

Brzmi trochę jak masło maślane, a przepisy były sponsorowane przez słowo “kwalifikowane”. Podejmijmy karkołomne zadanie – przełożenia języka urzędowego na język polski.

Podatek w IP BOX wynosi 5% podstawy opodatkowania. Podstawą opodatkowania jest suma dochodów z IP BOX. Wysokość (“pojedynczego”) dochodu należy obliczyć mnożąc dochód (przychody pomniejszone o koszty) z konkretnego, pojedynczego – jednak nie da się nie użyć tego słowa – kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (kwalifikowane IP), przez specjalny wskaźnik nexus. 

Znowu może się wydawać, że tu jakiś pleonazm uprawiamy. Lecz –  po zgłębieniu (a nawet i zanurzeniu w głębiny IP BOXa) dowiadujemy się, że wskaźnik nexus należy obliczyć odrębnie dla każdego kwalifikowanego IP. A zatem każdy swój dochód z poszczególnego prawa własności intelektualnej należy pomnoży przez odpowiedni wskaźnik. I końcowo, dodać do siebie, tak obliczone dochody (z użyciem nexusów) z poszczególnych kwalifikowalnych IP. A podatek IP Box to 5% od uzyskanego w ten sposób dochodu.

Przykład 1.

Pan Jerzy w ramach działalności badawczo-rozwojowej osiągnął przychody z autorskiego prawa do programu komputerowego oraz z prawa do rejestracji topografii układu scalonego. 

• Z programu komputerowego osiągnął przychody w kwocie 100 000, i poniósł koszty w wysokości 30 000 zł – w związku z działalnością dotyczącą programu komputerowego, 50 000 – na nabycie wyników prac BR w tym zakresie.  
• Z topografii zaś uzyskał przychody w wysokości 200 000 zł, i poniósł koszty w wysokości 80 000 zł – w związku z działalnością w zakresie topografii oraz 60 000 – na nabycie praw własności intelektualnej dotyczącej tej działalności. Jak obliczyć dochód do opodatkowania IP Box?

Przedstawmy to w krokach:

1. Należy obliczyć wskaźnik nexus dla poszczególnych praw własności intelektualnych:
   1. program komputerowy: wskaźnik: (30 000*1,3)/(30 000+50 000) = 0,48
   2. topografia: wskaźnik: (80 000*1,3)/(80 000+60 000) = 0,74
2. Następnie należy obliczyć dochód z poszczególnych praw z użyciem wskaźnika nexus (pomnożyć dochód przez nexus):
   1. program komputerowy: dochód: 20 000 zł (100 000 -80 000)*0,48=9 600  zł
   2. topografia: dochód: 60 000 zł (200 000 – 140 000) * 0,74= 44 400 zł
3. W ostatnim kroku należy obliczyć podstawę opodatkowania, czyli dodać do siebie obliczone dochody dla każdego kwalifikowalnego IP: 9 600 + 44 400 = 54 000 zł

Dochód pana Jerzego,(który wykazuje w rozliczeniu PIT rocznym), do opodatkowania IP BOx wynosi 54 000 zł. Podatek to zaś 2 700  zł (54 000 *5%). 

(Dla porównania: podatek liniowy od tych dochodów wyniósłby: 15 200 zł (20 000 + 60 000)*019

Czym jest nexus i jak go ustalić, przeczytamy w artykule:
Co to jest wskaźnik nexus i jak go obliczyć?

Co jest dochodem w IP Box?

IP Box stosuje się do dochodów (obliczonych w sposób wskazany w powyższym nagłówku) uzyskanych:

• z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
• ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
• z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
• z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Dochodem (czyli wg ustawy: dochodem kwalifikowanym) są przychody pomniejszone o koszty – w zakresie danego prawa własności intelektualnej. Oznacza to, że dla każdego prawa własności intelektualnej należy przyporządkować odpowiadające jemu przychody oraz koszty, które w sposób bezpośredni lub pośredni są powiązane z tym właśnie kwalifikowanym IP.  

IP Box jakie koszty?

Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP (który w dalszej kolejności zostanie

przemnożony przez wskaźnik nexus) niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów.

W kontekście Ip Box należy rozróżnić dwa rodzaje kosztów:

• koszty, o które pomniejszony może być przychód – czyli te, które mają zastosowanie do obliczenia dochodu z Ip Box, powiązane z kwalifikowanym IP.
• koszty brane pod uwagę przy wyliczeniu wskaźnika nexus.

Może tak się zdarzyć, że koszt, który nie kwalifikuje się do grupy pierwszej, kwalifikuje się do grupy drugiej (np. wydatki sfinansowane dotacją). I na odwrót, niektóre koszty podlegają tylko odliczeniu od przychodu z kwalifikowanego IP, ale nie można ich uwzględnić w nexusie (np. koszty pośrednie). Jak są i koszty, które mogą być uwzględnione w obu grupach.

W tym miejscu odniesiemy się do kosztów poniesionych w związku z przychodem z kwalifikowanym IP,  natomiast drugi rodzaj kosztów został omówiony w artykule: Co to jest wskaźnik nexus i jak go obliczyć? 

Koszty, które można uwzględnić przy obliczaniu dochodu do IP Box muszą spełniać podstawową definicję kosztów, czyli mieć związek z wytworzeniem lub ulepszeniem konkretnego prawa własności intelektualnej, z pracami rozwojowymi/badaniami naukowymi nad nim. Koszty możemy podzielić na bezpośrednie oraz pośrednie. 

Koszty bezpośrednie i pośrednie w IP Box

Koszty bezpośrednie oraz pośrednie dla celów IP Box (i nexusa) nie są tym samym, co koszty bezpośrednie i pośrednie w rozumieniu ogólnych zasad podatkowych.

Koszty bezpośrednie w Ip box to koszty, jak sama nazwa wskazuje, bezpośrednio związane z osiąganymi przychodami z danego  kwalifikowanego IP. Może to być np. 

• zakup sprzętu komputerowego, 
• zakup licencji na oprogramowanie, 
• zakup literatury naukowej 

– jeśli np. przedsiębiorca prowadzi prace nad autorskim programem komputerowym (patrz: interpretacja: sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.642.2020.3.SR).

Koszty pośrednie w Ip box to koszty, inne niż bezpośrednie, ponoszone w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej nad danym kwalifikowanym IP, których nie można wprost przyporządkować do konkretnego kwalifikowanego IP. Czyli takie, bez poniesienia których nie można byłoby wykonać odpowiednich prac, prowadzących do osiągnięcia przychodu z kwalifikowanego IP. Są to np. :

• usługa księgowa, 
• materiały biurowe, 
• wynajem biura, 
• telefon, 
• komputer, 
• leasing samochodu, 
• energia, 
• koszty utrzymania budynku itd.

– wykorzystywane zarówno w podstawowej działalności, jak i w pracach rozwojowych nad tworzeniem danego kwalifikowanego IP.

W przypadku występowania kosztów pośrednich, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju przychodu (czy z kwalifikowanego IP, czy z podstawowej działalności) najlepiej posłużyć się proporcją przychodu. Czyli ustalić koszt w takiej proporcji, w jakiej przychód z kwalifikowanego IP stanowi przychód z całej działalności.

Przykład 2.

Pan Jan osiągnął przychód z działalności w kwocie 3 000 000, natomiast z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej: 1 000 000. Koszt pośredni został poniesiony w kwocie: 210 000 zł. A zatem przychód z kwalifikowanego IP stanowi 25% całego przychodu:1 000 000/4 000 000.

1. Przychody ogółem: 4 000 000
2. Koszty dla IP BOX: 25%*210 000 = 52 500 zł
3. Koszty pozostałe: 75%*210 000=157 500 zł

Podsumowując, aby poprawnie wyliczyć dochód kwalifikowany, należy wziąć pod uwagę koszty pośrednie i bezpośrednio poniesione na wytworzenie danego kwalifikowanego IP.

Wszystkie koszty muszą być wykazane w  KPIR, zaś w Ewidencji IP Box tylko te związane z ulgą IP Box.

Choć teoretycznie nie jest to wymagane, to w praktyce dobrze jest wystąpić o indywidualną interpretacją podatkową przed skorzystaniem z ulgi IP Box (jak i rozliczenia kosztów w IP Box). Interpretacja taka będzie chroniła przedsiębiorcę i urząd skarbowy nie będzie mógł podważyć zasadności rozliczenia IP Box.